بیت کوین چیست؟

ارزهای دیجیتالی زیادی در بازار وجود دارند اما بیت کوین به‌عنوان پادشاه این ارزها شناخته می‌شود، چرا که حدود 70 درصد معاملات این بازار را در دست دارد و قیمت آن مرتب درحال افزایش است، امروز 1 بهمن، قیمت هر واحد بیت کوین حدود 35,000 دلار است.

بیت کوین گونه‌ای از دارایی‌های دیجیتال است که می‌توان از آن به عنوان پول در دنیای دیجیتال و واقعیت استفاده کرد. روزانه شرکت‌ها و کسب و کارهای بیشتری درگیر بیت کوین می‌شوند. بیت کوین آغاز انقلاب استفاده از ارزهای دیجیتال در دنیای امروز است.

تاریخچه بیت کوین

تولد واسطه‌ها

مدتی پس از رسمی شدن پول‌های کاغذی، قانونی توسط بانکداری آمریکا تصویب شد که در این قانون افرادی که سرمایه‌ای زیر 150 هزار دلار داشتند، نمی‌توانستند اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. در این میان بودند افرادی که قراردادی بیش ‌از مبلغ تعیین شده داشتند، برخی از این افراد برای افزایش سود خود شروع به کارگزاری کردند و بدین ترتیب واسطه یا شخص ثالث میان بانک و افرادی که سرمایه کم‌تری داشتند قرار می‌گرفت که چه در صورت ضرر سرمایه و چه سود آن کارگزار سود خود را برداشت می‌کرد. پی‌پال (PayPal) یکی از همین واسطه‌ها است.

بحران مالی سال 2008

در فاصله بین سال‌های 1998 تا 2007  (1377-1386) قیمت مسکن در ایالات متحده آمریکا افزایش چشمگیری داشت، همچنین طرح‌های وام‎‌دهی جدیدی برای رقابت و سودجویی در میان بانک‌های آمریکا وجود داشت که به ایجاد حباب در بازار مسکن منجر شد. در سال 2008 با ورشکسته شدن بانک لِمان برادردز (Lehman Brothers) این حباب ترکید و موجب ورشکستگی سایر بانک‌ها شد.

شکل‌گیری بیت کوین

در 31 اکتبر 2008 (10 آبان 1387) فرد یا سازمانی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) با تاثیر از بحران مالی 2008 و پیاده‌سازی ایده سیستم‌های کارگزاری نظیر به نظیر (Peer to Peer) بدون نیاز به واسطه‌ها، سیستم جدیدی را به نام بیت کوین به جهان معرفی کرد.

ساتوشی ناکاموتو

ساتوشی ناکاموتو، فرد یا سازمان سازنده بیت کوین است، او هیچگاه هویت خود را فاش نکرد. بر اساس گزارش‌ها دارایی‌های ساتوشی حدود 5.2 درصد از کا سهام بیت کوین است (1.1 میلیون بیت کوین) که با افزایش تصاعدی قیمت بیت کوین، می‌توان ساتوشی را در لیست 100 فرد ثروتمند جهان قرار داد. علت استفاده از واژه سازمان در رابطه با ساتوشی ناکاموتو این است که فرد به تنهایی نمی‌تواند مسئولیت ساخت یک ارز دیجیتال را بر عهده بگیرد.

رشد قیمت بیت کوین

اولین تراکنش با بیت کوین در سال 2010 انجام شد، یک برنامه‌نویس آمریکایی در فلوریدا، به‌منظور خرید دو عدد پیتزا به قیمت 25 دلار، 10,000 واحد بیت کوین پرداخت کرد. در آن زمان بیت کوین ارزش ناچیزی داشت اما هم‌اکنون حدود 40,000 دلار معامله می‌شود و قیمت آن روز به روز درحال افزایش است.

دلایل رشد قیمت بیت کوین

سرمایه‌گذاری بلند مدت در بیت کوین، ترویج کسب و کارهای وابسطه به ارزهای دیجیتال، رقابت میان ماینرها، سیستم هاوینگ (Halving)، محدود بودن تعداد واحدهای قابل استخراج و سرمایه‌گذاری سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ از جمله مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت بیت کوین است.

شبکه نظیر به نظیر

شبکه نظیر به نظیر یا همتا به همتا نوعی از معماری شبکه است که در آن کامپیوترها منابع خود را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. ساختار این شکل از شبکه غیرمتمرکز است و نیازی به مدیریت متمرکز بر روی شبکه نیست، در نتیجه بیت کوین در انحصار فرد یا سازمان خاصی قرار ندارد.

بلاک چین

بلاک چین (Blockchain) زنجیره‌ای از بلاک‌ها است که در آن ها اطلاعاتی ذخیره شده است. قاعده اصلی این سیستم ثبت و ضبط داده‌ها به‌صورت غیرمتمرکز است. یعنی می‌توان از آن بدون نظارت یک مدیر استفاده کرد، با این حال نمی‌توان با دسترسی به یک بلاک، داده‌های ذخیره شده در آن را تحریف یا نابود کرد.

استخراج بیت کوین

همان طور که طلا فلزی ارزشمند و گران‌بها است و استخراج آن در معدن کار سخت و دشواری است، استخراج بیت کوین نیز فرآیند دشواری است، به همین دلیل به آن ماینینگ (Mining) گفته می‌شود.

استخراج ارزهای دیجیتال حاصل پردازش سیستم‌های کامپیوتری برای حل شکلی از مسائل ریاضی است، ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی کامپیوترهای خود پاسخ این مسائل را می‌یابند و در ازای آن ارز دیجیتال دریافت می‌کنند.

فعالیت ماینرهای بیت کوین به سه بخش کلی تقسیم می‌شود؛ تایید تراکنش‌های شبکه، تامین امنیت  و تولید بیت‌کوین‌های جدید.

اثبات کار در شبکه بیت کوین

به طور کلی این پروتکل نمایانگر مقدار زحمت و تلاشی است که برای استخراج به کار گرفته شده است. در شبکه بیت کوین اثبات کار با تعداد صفرهای محاسبه شده در هش نمایش داده می‌شود.

واحدهای بیت کوین

همان‌طور که ارزها به واحدهای کوچکتری مانند سنت (Cent) تقسیم می‌شوند بیت کوین هم به واحدهای کوچک‌تری تقسیم می‌شود، معروف‌ترین این واحدها ساتوشی و میلی بیت است. میلی بیت برابر با 0.001 بیت کوین و ساتوشی برابر با 0.00000001 (یک صد میلیونیوم) بیت کوین است.

غیرمتمرکز بودن بیت کوین به چه معناست؟

بیت کوین توسط کسی کنترل نمی‌شود، هر کس می‌تواند ماینر شود و بیت کوین استخراج کند، هرکس می‌تواند حسابرسی‌ها را مشاهده کند و برای خود در کامپیوتر شخصی خود ذخیره کند، مدیریتی بر شبکه بیت کوین وجود ندارد و این شبکه توسط ماینرها که خود کاربران هستند مدیریت می‌شود و هر کس می‌تواند حساب جدیدی برای ذخیره و نگهداری از بیت کوین‌های خود بسازد و این کار بدون نیاز به تایید مرجع خاصی انجام می‌شود.

تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین

در بانک‌ها تمامی تراکنش‌ها قابل شناسایی و رهگیری است، یعنی اطلاعاتی مانند  آدرس، کدملی و دیگر مشخصات فرد را به‌منظوری دسترسی به صاحب تراکنش درخواست می‌کنند، اما در شبکه بیت کوین تراکنش‌ها ناشناس هستند و اطلاعات خاصی از فرد خواسته نمی‌شود. این امر سبب شده که بسیاری از فعالیت‌های غیرقانونی با بیت کوین انجام شود، چراکه تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین ردیابی نمی‌شود.

کیف پول بیت کوین چیست؟

کیف پول یا ولت (Wallet) نرم‌افزار یا سخت‌افزاری است که به‌منظور نگهداری از بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به کار گرفته می‌شود.

شرایط قانونی بیت کوین و ارزهای دیجیتال در ایران

بیت کوین در ایران هنوز به‌طور کامل به رسمیت شناخته نشده است، اما سرمایه‌گذاری، نگهداری یا استفاده از بیت کوین در کشور جرم نیست.

طبق ماده ۲ قانون مجازات عمومی، «هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تأمینی یا تربیتی باشد جرم محسوب می‌شود و هیچ امری را نمی‌توان‌ جرم دانست مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تأمینی یا تربیتی تعیین شده باشد.»

بنابراین، به‌دلیل عدم وجود مجازات برای خریدوفروش ارزهای دیجیتال یا نگهداری بیت کوین در زمان نگارش این مطلب، نمی‌توان این اعمال را جرم دانست.

جرم نبودن استفاده از بیت کوین و نگهداری آن تنها در صورتی است که بیت کوین ابزار جرم دیگری نباشد یا قانون بالا دستی را نقض نکند. به‌عنوان مثال، از آنجایی که پول‌شویی جرم است، اگر با بیت کوین پول‌شویی یا هر فعالیت مجرمانه دیگر انجام شود، مشمول مجازات خواهد بود.

بیشتر بخوانید: ادامه مقاله در لینکدین ایلیا میرزازاده